Ιεζεκιήλ

(περ. 620 π.Χ. – ;). Βιβλικό πρόσωπο. Ήταν ο τρίτος από τους μεγάλους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Καταγόταν από ιερατική οικογένεια και ήταν γιος του Βουζεί. Γύρω στο 597 π.Χ. αιχμαλωτίστηκε από τον Ναβουχοδονόσορ μαζί με τον βασιλιά Ιωακείμ και άλλους Ιουδαίους πρόκριτους και οδηγήθηκε μαζί τους στη Βαβυλώνα. Άρχισε να προφητεύει μετά από ένα όραμά του που είχε όταν ήταν 30 ετών και συνέχισε μέχρι το 570 π.Χ. Η γλώσσα του ήταν παραστατική, ζωηρή και πλούσια σε εικόνες. Ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός τον θεωρούσε ως τον σπουδαιότερο από τους μείζονες προφήτες. Πληροφορίες για το τέλος του προσφέρουν οι ιουδαϊκές παραδόσεις. Σύμφωνα με αυτές, ο Ι. θανατώθηκε από τους συμπατριώτες του· τον έδεσαν στην ουρά αλόγου που έτρεχε, επειδή τους έλεγχε αυστηρά. Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 23 Ιουλίου. Βιβλίο του Ι. Απαρτίζεται από 48 κεφάλαια και περιέχει τους λόγους που εκφώνησε ο Ι. στους συναιχμαλώτους του Ιουδαίους στη Βαβυλώνα. Διαιρείται σε τρία μέρη. Τα δύο πρώτα περιέχουν τους λόγους που εκφώνησε πριν από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και το τρίτο από εκείνους που εκφώνησε μετά. Στο πρώτο μέρος γίνεται περιγραφή του οράματος, με το οποίο κλήθηκε ο προφήτης στο προφητικό αξίωμα. Ακολουθούν οι απειλητικοί λόγοι του εναντίον των συμπατριωτών του και της Ιερουσαλήμ, της οποίας προλέγει τις επικείμενες συμφορές εξαιτίας των αμαρτιών του λαού της (γ’ 22 – κδ’ 7). Στο δεύτερο μέρος καταχωρούνται οι λόγοι του εναντίον των γειτονικών εθνών (κε’-λβ’). Τέλος, στο τρίτο (λγ’-μη’) καταχωρούνται οι παραμυθητικοί λόγοι του προς τους συμπατριώτες του. Σε αυτούς γίνεται λόγος για τη μελλοντική νέα ζωή δόξας που τους περιμένει υπό την ηγεσία ενός αγαθού ποιμένα, ο οποίος θα τους χτίσει νέο ναό και θα καθιερώσει νέες λατρείες. Στη διδασκαλία του υπάρχουν ορισμένα σημεία που αξίζουν ιδιαίτερης μνείας, όπως η ανάδειξη της αξίας της ψυχής και της ατομικής ευθύνης. Ο Ι. μιλούσε συνήθως συμβολικά στον λαό. Στηριζόταν κυρίως σε οράματα, μεταξύ των οποίων είναι και εκείνο της αναζωογόνησης και ανάστασης των αποξηραμένων οστών, το οποίο είχε κάνει εντύπωση και στον εθνικό ποιητή μας Διονύσιο Σολωμό. Από λογοτεχνική άποψη, τα κείμενα αυτά θεωρούνται από τα πιο αξιόλογα της Παλαιάς Διαθήκης. Σχετικά με τη γνησιότητα και την ακεραιότητά τους, μέχρι το τέλος του 19ου αι. δεν εκδηλώθηκαν τάσεις αμφισβήτησης της γνησιότητάς τους – με την εξαίρεση μερικών Ιουδαίων λογίων. Στις αρχές, όμως, του 20ού αι. ορισμένοι αμφισβήτησαν την πατρότητά τους. Οι τελευταίες πολυάριθμες βιβλικές έρευνες εμφανίζονται συντηρητικότερες και τείνουν να αποδεχθούν τη γνησιότητά τους.